Tacir hamiline çekin ticari işte kullanımı

[OsmanSertan]

Şirketin elinde tacir çekleri ile tacir hamiline çekler mevcuttur
Firma hamiline yazılı çekleri ile ticari işlerine ait ödemeler yapabilir mi ? yoksa ticari işleri ile ilgili tüm ödemeleri tacir çekler ile ödemek zorundamıdır?
Her hangi bir sakıncası varmıdır ? İyi çalışmalar Yusuf bey

[Avukat]

Merhabalar. 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 2/6 hükmü ile kayıt dışı ekonominin denetim altına alınmasına yardımcı olması amacıyla çek karnelerinin 4 farklı tipte basılması öngörülmüştür. Çekler, "tacir çeki" ve "tacir olmayan çeki" olarak iki temel çeşide ayrılmıştır. Bu yeni düzenleme ile özellikle tacir ile tacir olmayanların düzenleyeceği çeklerin birbirinden ayrılması amaçlanmıştır. Kanun'la getirilen bu yeni sistemde, tacir olmayan kişinin, kendi adına tacir çeki düzenlemesi, aynı şekilde tacir kişinin de iştigal ettiği ticari faaliyet ile ilgili olarak tacir olmayan çeki düzenlemesi yasaklanmıştır.

Özetle, tacir bir kişinin bir ticari ilişki çerçevesinde ve tacir sıfatıyla düzenleyeceği bir çekin mutlaka "tacir çeki" yani "tacir hamiline çeki" veya "tacir emre çeki" çeşidinden biri olması gerekmektedir. "Tacir hamiline çeki", zemini kırmızı olan çerçeve içerisinde beyaz renkte ve büyük harflerle basılacaktır, üzerinde "TACİR HAMİLİNE" ibaresi olacaktır ve lehtar ismi için ayrılan kısımda matbu olarak"HAMİLİNE" ibaresi yer alacaktır. "Tacir emre çeklerinde ise lehtar kısmı çek karnesi sahibi tarafından doldurulmak üzere boş bırakılmıştır.

Sonuç olarak, şirketinizin ticari ilişkiden doğan bir borcunun "tacir olmayan hamiline çek" ile ödenmesi yeni Kanunun getirdiği sistematiğe aykırıdır. Ancak şirketin, şirket borçlarını "tacir hamiline çeki" vasıtasıyla ödenmesi mümkündür ve hatta bu çek türünün çıkartılmasının amacı budur. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken, tacirin, hamiline çekler kullanarak yapacağı ödemelerini matbu olarak basılan "tacir hamiline çek" yapraklarını kullanarak yapmasının gerekmesidir. "Tacir emre çeki" yaprağının lehtar kısmına "hamiline" ifadesi yazılarak bir hamiline çek yazılması mümkün olmayıp bu duruma karşı Kanun ile getirilmiş cezai müeyyideler vardır; böyle bir çek bankaya ibraz olunduğunda baka tarafından Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulur ve kanunla keşideciye 1 yıl hapis cezası öngörülmüştür. Kolay gelsin...