ABD mahkemesinden 5 Türk polisin şehit olduğu kazayla ilgili davada yetkisizlik

[Avukat]

Amerikan MESA şirketi tarafından üretilerek Türk polis teşkilatına satılan MD 600N model helikopter, 19 Temmuz 2006'da açık ve bulutsuz havada çıktığı devriye görevinden geri dönemedi. İki komiser, iki emniyet amiri ve bir polis memurunu taşıyan helikopter, saat 17:00 dolaylarında işlek bir cadde üzerindeyken çok yüksek bir gürültü çıkararak irtifa kaybetmeye başladı.

Helikopter, yüksekte olmasına rağmen gürültü etraftaki teknelerde bulunan kişiler tarafından bile duyulacak kadar yüksekti. Saniyeler sonra helikopterin burun kısmı havaya kalktı, pilot kontrolü kaybetti ve helikopter caddenin ortasına düştü.

Düşmeyle birlikte çıkan yangın müdahaleyi imkansız hale getirdiği için 5 polis orada şehit oldu.Türk hükümetinin talebi üzerine Antalya'ya gelen MESA, helikopterin motorunu üreten Rolls Royce ve diğer teknik parçaların üreticisi Goodrich yetkilileri, "kaza nedeni belirsiz" diyerek rapor tuttu. Fakat polis aileleri tatmin olmadı. Can, Karadağ ve Vurucu aileleri Chicago merkezli Nolan Hukuk Bürosu ile anlaşarak ABD'de tazminat davası açtı.

Havacılık kazaları konusunda uzman olan Tom Ellis adlı uzman tarafından yürütülen araştırmada şok edici bulgulara ulaşıldı. Türkiye'ye 2004 yılında "yeni" diye satılan helikopterin motorunun en az 5 yaşında ve 1999 yapımı olduğu belirlendi. Helikopterin mekanik aksamı da oldukça kötü durumdaydı. 2008 yılının Temmuz ayında ABD'de firma aleyhinde hatalı mal satmak, ölüme sebebiyet vermek ve delil karartmak suçlamalarından hukuk mücadelesi başlatıldı. 2.5 yıllık süre içinde defalarca alt ve üst mahkemelerde gidip gelen dava önceki gün sonuçlandı. 12 sayfalık nihai karar metni MESA'nın merkezinin bulunduğu Arizona eyaleti temyiz mahkemesinin sitesinde CV 100367 koduyla yayınlandı. Karar metnine göre tazminat talep eden şehit yakınları, kazaya konu olan helikopterin Arizona'da üretildiğini, pilotluk yapan polisin kazadan bir ay önce Arizona'da eğitildiğini belirtti.

Buna karşılık MESA, kazanın Türkiye'de gerçekleştiğini, ölenlerin ve şahitlerin tümünün Türk olduğunu, kazayla ilgili düzenlenen tüm belgelerin de Türkçe olduğunu ileri sürerek, "Türk mahkemelerinde yargılanmaya hazır olduğunu" vurguladı. Bu savunma aslında bir taktikti, çünkü MESA'nın Türkiye'de yargılanması 2 yıllık zamanaşımı süresi dolduğu için mümkün görünmüyordu.Şehit yakınlarının avukatları hemen bu savunmaya itiraz etti. Türkiye'deki zamanaşımı süresinin dolduğunu hakim heyetine aktardı.

Ancak Amerikalı 3 hakimden oluşan heyet, "Bu durumu mahkemeye bildirmek için geç kaldınız. Açış konuşmanızda belirtmeniz gerekirdi. İtirazı değerlendirmeye almıyoruz" diyerek şu kararı verdi:-Kamu yararı düşünüldüğünde, davanın Arizona mahkemesinde görülmesinin fayda sağlamayacağına,-Olay Türkiye'de gerçekleştiği için Türk yasaları göz önünde bulundurularak bir karar almanın ve davanın tüm Türkçe belgelerini İngilizce'ye çevirmenin mahkemeye büyük yük getireceğine,-Bu nedenle davanın yetkisizlik (forum non conveniens) gerekçesiyle reddine karar verilmiştir. Yılda 1.4 milyar dolarlık ciroya sahip Arizona merkezli Mesa Air Group adlı havacılık şirketi tarafından üretilen MD 600N model helikopterler ABD, Türkiye, Brezilya ve İngiltere'de polis teşkilatları tarafından kullanılıyor. ABD'de de aynı helikopterler sınır denetimi için uzun zamandır faaliyette. Ancak 2000 yılında güvenlik sorunu yaşattığı gerekçesiyle helikopterlerin kullanımının durdurulmasına ilişkin tartışmalar gündeme gelmişti.

İHA
http://www.haber7.com/haber/20110510/ABD-mahkemesinin-garip-adalet-anlayisi.php

[Avukat]

SEDAT GÜNEÇ   -   12.07.2011

Beş yıl önce Antalya'da düşen ve 5 polisin şehit olduğu MD 600 tipi helikopterin üreticisi Amerikalı MESA aleyhine açılan dava karar aşamasına geldi. Arizona'daki davada bilirkişi heyeti kazada firmanın sorumlu olduğunu belirterek, 12 milyon dolar tazminat ödenmesi yönünde görüş bildirdi.

Antalya'da 19 Temmuz 2006'da 5 polisin şehit olduğu helikopter kazasının ardından İçişleri Bakanlığı'nın, MD 600 tipi helikopterin üretici firması MESA aleyhine açtığı davada sona gelindi. Amerika'nın Arizona eyaletinde görülen davada, mahkemenin görevlendirdiği bilirkişi heyeti çalışmasını tamamladı. Hazırlanan raporda Türkiye'nin haklı olduğu ve MESA'nın tazminat ödemesi yönünde görüş bildirildi. İçişleri'nin 12 milyon dolar tazminat istediği davada önümüzdeki günlerde son sözü mahkeme heyeti söyleyecek.
Antalya'da 5 polisin şehit olduğu kazanın ardından Emniyet Genel Müdürlüğü, pilot ve mühendislerin yer aldığı bir bilirkişi heyeti oluşturdu. Helikopterin motoru ve incelenmesi gereken diğer önemli parçaları ile birlikte ABD'ye giden heyet, üretici firma uzmanları ile birlikte parçaları inceledi. İnceleme raporuna göre, yakıt kontrol cihazının içinde bulunan 'Ölçümleme başı ayar valfı' bölümünde 0.120x0.060 inch ebadında yabancı bir plastik madde bulundu. Ana yakıt sisteminde yer alan 25 mikronluk yakıt filtresinin gözeneklerinden yaklaşık 100 kat büyük olduğu için, dışarıdan girmesi mümkün olmayan yabancı maddenin imalat esnasında içeride kaldığı tahmin ediliyor. Yakıt kontrol cihazı fabrikaya daha önce 2 kez gönderilmesine rağmen, bu yabancı cisim fark edilmedi.

Türk mühendislerinin de katıldığı kaza kırım ekibinin incelemesinde helikopterde üretim hatası bulunması üzerine İçişleri Bakanlığı'nın üretici firma aleyhine açtığı davada da önemli gelişmeler yaşandı. İçişleri Bakanlığı'nın MESA firması aleyhine açtığı davada mahkemenin görevlendirdiği bilirkişi heyeti, hazırladığı raporu mahkemeye sundu. Bilirkişi, İçişleri Bakanlığı'nı haklı bularak 'tazminat ödenmesi gerekir' şeklinde görüş bildirdi.

İçişleri Bakanlığı her biri 2 milyon dolara alınan MD 600 tipi helikopterler için MESA firmasından tazminatlarla birlikte 12 milyon dolar talep ediyor. Mahkemenin, bilirkişi heyetinin raporu doğrultusunda karar vermesi halinde İçişleri Bakanlığı 2006'dan bu yana yürüttüğü hukuk mücadelesini kazanmış olacak. ABD'li firmadan alınacak tazminatla, Emniyet teşkilatına yeni helikopterler alınacağı belirtiliyor.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1157143