İş sözleşmesi ve boş senet imzalama

[adanaliserdar]

Merhaba Hukuk Paydaşları,

Ben eşim ülkemizin en büyük yabancı bankalarından birinin işe girişinde sapılan yazılı, mülakat, sağlık taraması ve birebir mülakat aşamalarının geçti ve söz konusu kuruluş tarafından sözleşme imzalanmaya davet edildi(İlgili kurum tarafından sözleşme imzalanmaya davet edildiğini açıkça belirten eposta mevcuttur).

Sözleşme imzalamak için kuruma giren eşimin önüne kredi sözleşmesi kalınlığında ve çok sayıda tazminat maddesi bulunan iş sözleşmesi konularak imzalaması talep edilmiştir. Sözleşmeyi inceleyen eşimim okuduğu bazı tazminat maddeleri aşağıdaki gibidir;
- İşten ayrılan personel sadece kendi payına düşen eğitim masraflarını değil eğitim aldığı grubun tüm eğitim masraflarını ödemekle yükümlüdür.
- İşten ayrılan personel çalışma süresinde aldığı tüm ücret, mesai ve diğer hakları geri ödemekle mükellefdir.
- Adıma ek hesap açabilir.
- Bu sözleşmeden kaynaklanan tazminatları geciktirmem durumumda bankanın uyguladığı en yüksek faizin uygulanmasını kabul ediyorum.
- Hedeflerimi gerçekleştirememem durumunda istifa etmeyi kabul ediyorum.
- Aylık ücret brüt 1.000 TL olup, işten ayrılırsa 3 yıllık brüt ücreti karşılığını tazminat ödemek zorundadır. Ayrıca bu tutar için senet imzalamayı kabul ediyorum.

Bu sözleşme ile birlikte üzerinde 36.000 TL senet imzalattırılmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu tazminat maddeleri ve senet için bilgi almaya çalışan eşime ilgili "bunları bende imzadım, önemli değil, imzala gitsin, prosedür" demek suretiyle geçiştirmeye çalışmıştır.

Sonuçta, hukuka uygun olmadığını düşündüğüm maddeler nedeniyle sözleşme imzalamadı ve işe giremeyerek ilgili kurum tarafından mağdur edilmiştir.

Kurumun yaptığı sınavlarda başarı sağlayarak ve açıkça sözleşme imzalama çağrılmanın bir hak olduğunu düşüyorum. Ancak hukuka aykırı bir sözleşme ve imzalattırlması istenen senet nedeniyle bu hakkı gasp edilmiş ve sonuç olarak mağdur edilmiştir.

Bu noktada yukarıdaki sava dayanak göstererek, 25 yaşında bir insan emekli olması için 35 sene çalışması gerekiyorsa, 3 yıllık maaşı kadar tazminat davası açabilirmiyim.

[Avukat]

Merhabalar. Öncelikle "yok artık" dedirtecek ölçüde "zıvanadan çıkmış" şartlara tek tek bakalım:

- İşten ayrılan personel sadece kendi payına düşen eğitim masraflarını değil eğitim aldığı grubun tüm eğitim masraflarını ödemekle yükümlüdür.

Böyle bir şey hukuken mümkün değildir. Tek taraflı olarak cezai şart niteliğinde sözleşmeye hüküm konulamaz, konulursa da bu hüküm hukuken geçersiz kabul edilir.

- İşten ayrılan personel çalışma süresinde aldığı tüm ücret, mesai ve diğer hakları geri ödemekle mükellefdir.

Elbette böyle bir şey de hukuken mümkün değildir. İş Kanunu'nda haklı bir sebep olmaksızın işten ayrılan işçinin ancak ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabileceğine ilişkin hüküm bulunmaktadır. Yukarıda da belirttiğim gibi, iş sözleşmesine bir cezai şart konulacaksa, bu şart her şeyden evvel karşılıklı olmalıdır.

- Hedeflerimi gerçekleştirememem durumunda istifa etmeyi kabul ediyorum.

Bu hüküm de hukuken geçersizdir. Oldu olacak bir de baştan istifa dilekçesi alsalardı!

- Aylık ücret brüt 1.000 TL olup, işten ayrılırsa 3 yıllık brüt ücreti karşılığını tazminat ödemek zorundadır. Ayrıca bu tutar için senet imzalamayı kabul ediyorum.

Yukarıda da belirttiğim gibi, iş sözleşmesine bir cezai şart konulacaksa, bu şart her şeyden evvel karşılıklı olmalıdır; karşılıklı değilse, bu hüküm yok sayılır.

Sonuçta, hukuka uygun olmadığını düşündüğüm maddeler nedeniyle sözleşme imzalamadı ve işe giremeyerek ilgili kurum tarafından mağdur edilmiştir.

3 yıllık maaşı kadar tazminat davası açabilirmiyim.

Ne kadar tazminat talep edebileceğiniz kısmı tartışılır ancak bir tazminat davası açabileceğinizi rahatlıkla söyleyebilirim. Bu davada bahsettiğiniz türde bir sözleşmenin varlığını ve bu hukuken kabul edilemez sözleşme sebebiyle işe giremediğinizi ispatlamak durumunda kalacaksınız. İspatlayabilirseniz, mahkeme lehinize tazminata hükmedecektir diye düşünüyorum.



Önemli not: Çok kısıtlı ve yanıltıcı olabilecek açıklamalara istinaden yapılan yukarıdaki değerlendirmeler, bu bölümde yer alan konu/soru hakkında kişileri en temel düzeyde bilgilendirme amacına matuftur. Bu tür konular her yönden ayrıntılı bir inceleme/araştırma yapılmasını gerektirir ve bu da ancak profesyonel yardım ile mümkün olabilir. Bu sebeple haklarınızı en üst seviyede koruyup kullanabilmeniz ve herhangi bir hak kaybına maruz kalmamanız için bir avukatla anlaşmanızı ve avukatınızın yönlendirmeleri istikametinde hareket etmenizi tavsiye ediyorum.