Nafaka dolayısıyla haciz

[Öğrenci Serdar]

İyi akşamlar
Bir akrabamız eşinden ayrılmış, çocuk ve anne ayrı yaşıyor ,baba ayrı yaşıyor
Baba sgk emeklisi ve başkada geliri yoktur
Baba ya çocuk okuduğundan dolayı nafaka bağlatmışlar ve her ay emekli maaşından kesiliyor
fakat belli süre sonra anne nafakanın çocuğa yetmediğine dair başvurmuş ve nafaka tutarı yükseltilmiş ancak yükseltilen tutardan babanın haberi olmamış ve maaşından da kesilmemiş
bu şekilde bayaı zaman geçmiş ve artırılan nafaka ödenmeyerek 2.500 tl ye kadar çıkmış
ve anne haciz yazısı göndermiş baba ya
tabi bunun üzerine baba haberi olmadığından ne yapacağını bielemez durumda
Bu durumda
-Babanın artırılan nafakadan haberi olmadığından ödememe şansı varmı?
-Gelen haczi kaldırtabilir mi?
-2.500 tl için babanın emekli maaşına haciz koyulabilinir mi?
Saygılar 

[Avukat]

Merhabalar.

Babanın artırılan nafakadan haberi olmadığından ödememe şansı varmı?

Yok. Ancak baba nafaka artırım davası neticesinde mahkemenin vermiş olduğu kararı tebliğ almadıysa veya tebliğ almış olsa da henüz temyiz süresi geçmediyse ve mahkemenin kararına göre artırılan yıllık nafaka miktarı temyiz sınırının altında da kalmıyorsa (örneğin aylık 250 TL nafaka miktarını mahkeme 350 TL'ye çıkarmışsa; burada artan kısım 100 x 12 = 1.200 TL'dir ve bu rakam 2010 yılı için temyiz sınırı olan 1.430 TL'nin altında kaldığından, böyle bir karar temyiz edilemeyecektir) kararı temyiz etme hakkına sahiptir.

Gelen haczi kaldırtabilir mi?

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde baba temyiz hakkına sahip olsa bile HUMK. mad. 443/3 ve İİK.m.36/4 gereğince nafaka borçlarının tahsiline yönelik icra takiplerine karşı borçlunun tehiri icra yoluna başvurması mümkün bulunmadığından, böyle bir icra takibinde borcu ödeme seçeneğinden başka bir yolla haciz tehdidi bertaraf edilemeyecektir. Baba temyiz hakkına sahipse ve temyiz neticesinde karar Yargıtay tarafından bozulur ve yerel mahkeme de bozma istikametinde karar verilirse, baba bu süre zarfında fazla ödediği bedelleri iade almak hakkına sahip olacaktır.

2.500 tl için babanın emekli maaşına haciz koyulabilinir mi?

Konulabilir. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 93. maddesinde aynen şu ifadeler bulunmaktadır:

     Madde 93 - (Değişik fıkra: 17/04/2008-5754 S.K./56. mad) Bu Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88 inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.(Ek ibare: 18/02/2009-5838 S.K./32.mad) Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir.

Bu hükme istinaden babanın emekli maaşı haczedilebilir. Haczin uygulanması sonucunda ortaya çıkabilecek sorunlara Av. Talih Uyar bir makalesinde şu şekilde değinmiştir:

Borçlunun maaş ve ücretine; nafaka alacağından dolayı haciz koydurulursa; nafaka miktarı, mahkemece borçlu ve nafaka alacaklısının geçinmeleri gzönünde tutularak saptanmış olduğundan ve esasen, nafaka alacaklısının, borçlunun maaşından ve ücretinden yararlanma, pay alma hakkı da bulunduğundan; «işlemekte olan» nafaka miktarının tamamı için, borçlunun maaş ve ücreti haczedilebilir. Borçlunun maaş ve ücreti nafaka alacaklısından önce, başka bir alacaklı tarafından haczedilmişse, aynı gerekçe ile; borçlunun maaş ve ücretinden ilk önce «işlemekte olan» nafaka alacağı kesilir ve kalan miktardan borçlu ve ailesinin geçinmeleri için ayrılacak para dışındaki maaş ve ücret üzerine, kalan maaş ve ücretin 1/4'inden az olmamak üzere, ilk haciz koyduran alacaklının haczinin devam etmesine karar verilir.(47)(48)(49)

Eğer borçlunun maaş ve ücretine -çok kez olduğu gibi- hem «birikmiş (işlemiş)» ve hem de «işleyecek» nafaka alacağı için haciz isteminde bulunulursa, borçlunun maaş ve ücretinden önce «işleyecek nafaka alacağı» kesilir maaş ve ücretin kalan bölümünün 1/4'i de «birikmiş (işlemiş) nafaka alacağı» için kesilir.(50)

Eğer borçlunun maaş ve ücreti üzerinde daha önce bir başka borcundan dolayı haciz varken, nafaka alacaklısı hem «işleyecek» ve hem de «işlemiş» nafaka alacağı için haciz isteminde bulunursa; önce borçlunun maaş ve ücreti «işleyecek nafaka alacağı» için kesilir, sonra; maaş ve ücretin kalan bölümünün 1/4'i -nafaka alacaklısından önce haciz koydurmuş olan alacaklı için- kesilir ve bu alacaklının alacağı tamamen ödendikten sonra; borçlunun maaş ve ücretinin kalanı 1/4'ü, «işlemiş nafaka alacağı» için kesilmeye başlanır.

(47) KURU, B. a.g.m. s: 321 – ÜSTÜNDAĞ, S. a.g.e. s: 220
(48) Aynı doğrultuda; Bknz: 12. HD. 28.9.1993 T. 8934/14230; İİD. 13.2.1958 T. 866/821
(49) Karş: POSTACIOĞLU, İ. a.g.e. s: 373, dipn. 96 (Değerli hocamız ise; «»nafaka alacaklarının maaş ve ücretin 3/4'ünden tatmin olunacağını ve 1/4'in ise âdi alacaklılara ayrılması gerekeceği» görüşündedir...)
(50) Bknz: İİD. 25.11.1954 T. 4910/5076

Kolay gelsin...