İyi  günler. Parekende satış yapılan türkiyenenin en büyük toptan mağazalar  zincirinde mağaza yöneticisi olarak çalışmaktayım. Çalıştığım yerde sabah 8.30 işe başlayıp 18:00 bitmesi gerekirken neredeyse hergün akşam  20 -21 e kadar çalışmaktayız mağazadaki ürünleri takviye etme sayım yapma gibi  nedenlerden.Çalıştığımız  firmadaki amirlerimiz yönetici mesai almaz siz prim ile çalışıyorsunuz diyip zorunlu mesai yaptırmakta ve mesai  vermemektedir.Bu yapılan uygulama yasalmıdır.Yönetici ve yardımcı  kadrosunun mesailerini vermemektedir.Bu yasalmıdır bilgi almak istemekteyim.Teşekkürler

Madde 3 —Çalışma süresi, işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süredir. İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasında yazılı süreler de çalışma süresinden sayılır. Aynı Kanunun 68 inci maddesi uyarınca verilen ara dinlenmeleri ise, çalışma süresinden sayılmaz.
Ara dinlenmeleri, iklim, mevsim, yöredeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak, yirmidört saat içinde kesintisiz oniki saat dinlenme süresi dikkate alınarak düzenlenir. 4857 sayılı İş Kanununun 69 uncu maddesinin son fıkrası hükmü saklıdır.
Haftalık Normal Çalışma Süresi
Madde 4 —Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır.
Haftanın iş günlerinden birinde kısmen çalışılan işyerlerinde, bu süre haftalık çalışma süresinden düşüldükten sonra, çalışılan sürenin çalışılan gün sayısına bölünmesi suretiyle günlük çalışma süreleri belirlenir.
Günlük çalışma süresi her ne şekilde olursa olsun 11 saati aşamaz.
Bir işçinin bu sınırları aşan sürelerle çalıştırılmasında;
a) 4857 sayılı İş Kanununun 41, 42 ve 43 üncü maddeleri,
b) 79 sayılı Milli Korunma Suçlarının Affına, Milli Korunma Teşkilat, Sermaye ve Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler İhdasına Dair Kanunun 6 ncı maddesi
hükümleri uygulanır.

Ancak giderek bu kararlarda yönetici kavramının kapsamının genişletilerek nezaretçi ya da orta kademe yöneticisi pozisyonundaki kişilerin dahi fazla mesai ücreti talep edemeyecekleri çünkü, ücretlerinin fazla mesai de içinde olacak şekilde baştan saptandığı vurgulanmaya başlanmıştır.

Size aşağıda sunduğum örnek karar bu fikrime uygun bir karardır. Yüksek Mahkeme, bir mağaza yöneticisinin dahi yönetici konumunda olduğundan fazla mesaiye müstahak olamayacağı yönünde karar vermiştir.[3]

DAVA ve KARAR: 1. Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2. Davacı davalı işverenin Kırıkkale mağazasında mağaza müdürü sıfatıyla üst düzey yönetici konumunda ve çalışma saatlerini bizzat ayarlayıp ödeme belgelerini de buna göre düzenlettirme yetkisine sahip olarak yüksek ücretle çalışmıştır. Bu konumda çalışan davacının çalışma saatlerini ayarlayıp ödeme belgelerini de buna göre düzenlettirip işin yürütülmesini sağladığı için hizmet aktinin feshinden sonra fazla mesai yaptığını iddia ederek istekte bulunması çelişkili davranış oluşturur. Bu nedenle fazla mesai alacağının reddi gerekirken istek gibi hüküm altına alınması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

Hemen belirtmeliyim ki Yargıtay'ın verdiği yukarıdaki karar çalışma yaşamının gerçekleriyle çok da bağdaşmamaktadır. Çalışma yaşamının içinde olup, özellikle de organizasyon konusunda deneyimi olan herkes bir mağaza müdürünün konumu gereği kendi üst yönetiminden bağımsız olarak çalışma saatlerini ayarlayamayacağını bilir. Üstelik fazla mesai konusu her kuruluşta daima üst yönetimlerin onayına tabidir. Mağaza müdürü bir organizasyonda üst yönetici konumunda değildir. Ayrıca mağazacılık sektöründe gerçekten de çalışma saatleri günde 12-14 saat arası gerçekleşmektedir.

Diğer taraftan Yargıtay kararlarında yer alan "ücret saptanırken fazla mesainin de içinde olduğu" düşüncesi kanımızca İş Hukuku açısından isabetli bir düşünce değildir. Çünkü her şeyden önce işçi işe alınırken ne kadar fazla mesai yapacağı bilinmemektedir. Ayrıca hayatın doğal akışı içinde bazen fazla mesai yapmazsa ne olacaktır? Ücretini daha mı düşük alacaktır. Üstelik fazla mesai ücreti yasadan kaynaklanan bir ödemedir ve ödendiğinin ispatı bakımından da ücret bordrolarında ayrıca gösterilmelidir.

Sonuç olarak fazla mesai konusuna ilişkin davalarda Yargıtayımızın vereceği kararlar bakımından Yönetici tanımını daha da netleştirmesi gerekmektedir. Gereğinde organizasyonel yapının uzman bilirkişilere incelettirilerek fazla mesai taleplerine ilişkin kararların buna göre verilmesi, daha sağlıklı kararların ortaya çıkmasını sağlayacaktır.
[1] Yönetici Olarak Kimler İş Güvencesinin Kapsamında (Personel ve İK Yöneticileri İş Güvencesinden Yararlanabilir mi?) (03.07.05)
[2] Y.9.H.D. E.2549 K.9344 T.06.06.1991
[3] Y.9.H.D. E.2004/1

adnan bey  konu hakkında bizi aydınlatığınız için çok teşekkür ederim.